Nicaragua neemt bij ons op school al sinds 1989 een belangrijke plaats in.

1. Achtergrond.

Zeventwintig jaar geleden probeerden wij op de toenmalige scholengemeenschap Wijchen onze leerlingen begrip bij te brengen over armoede, derde wereldproblematiek en ontwikkelingshulp. Tegelijkertijd deden enkele studenten medicijnen die in Nicaragua hun co-schappen liepen, een beroep op onze school om éénmalig een inzamelingsactie te houden ten behoeven van onderwijsprojecten in Managua. We spreken dan over eind jaren tachtig. Politiek en economisch zat Nicaragua in die tijd net als nu in het slop.

Korte historische schets:

Van 1967 tot 1979 was de laatste Somoza aan de macht in Nicaragua. Hij kon gezien worden als een doorsnee dictator. Hij genoot de steun van de Verenigde Staten, die bijvoorbeeld hielp zijn leger te bewapenen. Somoza gebruikte zijn leger, de guardia nacional, echter als speelgoedje voor zijn hebzucht en schrok niet terug geweld te gebruiken tegen zijn volk, die hij jarenlang onderdrukte. Daartegen ontstond verzet en werd in 1961 het FSLN (Frente Sandinista de la Liberación Nacional- Sandinistisch Front voor de nationale bevrijding) opgericht, met als stichters onder andere Tomás Borge en Carlos Fonseca. De revolutionaire groepering werd genoemd naar de nationale mythe, Sandino. Die versloeg met zijn guerrilla de Amerikaanse legertroepen zodat die het land moesten verlaten. Hijzelf werd vermoord door het leger van Somoza. Fonseca was tot aan zijn dood in 1976 de ideologische en strategische leider van het FSLN. De ideologie van de partij werd gebaseerd op teksten van onder meer Sandino en Marx en was anti-imperialistisch en marxistisch. De revolutionaire strijd die gevoerd werd, werd daarom tweezijdig genoemd: aan de ene kant was het de revolutie van de nationale bevrijding, tegen het imperialisme van de Verenigde Staten, en aan de andere kant was het een sociale revolutie, tegen de onderdrukking van de bevolking door Somoza.

In 1979 kwamen de sandinisten in Nicaragua aan de macht met de steun van de grote meerderheid van de bevolking en met als president Daniel Ortega. Ze hadden hiertoe een nationale coalitie gevormd met de burgerij en verkregen de hegemonische positie over het revolutionaire project. Opmerkelijk is dat Nicaragua het enige land is in Latijns-Amerika waar een socialistische revolutie geslaagd is. Ze slaagden er echter niet in hun macht te consolideren. De witte broodsweken met de burgerij duurden niet lang, al gauw keerde die zich af van het sandinistische project. De sandinisten voerden een gemengde economie in en realiseerden grootse landhervormingen, waarvan de confiscaties op veel tegenstand stuitten. Verder organiseerden ze een grootschalige alfabetiseringscampagne en maakten gezondheidsvoorzieningen en onderwijs gratis. Hiertoe werd een massa-apparaat ontwikkeld, met tentakels verspreid over de hele samenleving: de hele bevolking werd gemobiliseerd voor het nationale project. Het FSLN had een enorme invloed op andere revolutionaire en progressieve bewegingen in de regio, meer nog, het werd zelfs een referentiepunt Ze boden hulp aan de guerrilla van de Salvadoranen en kregen hulp van de Cubanen en de Sovjets. Binnen de context van de koude oorlog, was dit linkse beleid in Centraal-Amerika een doorn in het oog van de Verenigde Staten die de zone als een deel van hun invloedssfeer beschouwden. Deze laatste hielp dan in het begin van de jaren 80 een contrarevolutie op gang te brengen. Zo geraakte Nicaragua in een wrede burgeroorlog terecht die het land verscheurde tussen de sandinisten en antisandinisten. De sandinisten, die democratie beloofd hadden, verboden de vrijheid van pers en politieke en syndicale organisatie. Ze voerde verplichte militaire dienst in voor allen ouder dan zestien jaar. Daarbij kwam de economische boycot door de Verenigde Staten. Deze factoren creëerden een puinhoop in het land.

Dit deden de Verenigde Staten d.m.v. een embargopolitiek, steunen van contrarevolutionairen (aanhangers van de oud-dictator Somosa ) en het dwars zitten van al die landen die nog handelsbetrekkingen met Nicaragua onderhielden. Dank zij een enorme financiële ondersteuning vanuit veel Europese landen kon het Sandinistische bewind in de eerste jaren van haar bestaan overeind blijven. De steun vanuit de V.S. aan het gewapend verzet tegen de socialistisch georiënteerde Sandinisten was echter zo groot, dat het Sandinistisch bewind in de tachtiger jaren het veld moest ruimen. Inmiddels was ook de belangstelling voor het socialistisch experiment in Nicaragua voor veel Europeanen gedaald tot nul en de geldstroom vanuit niet gouvernementele organisaties opgedroogd. Nicaragua geraakte in een absolute armoede mede door een grote aardbeving in 1972 en de verwoestingen van de orkaan "Mitch" . Nicaragua werd door de rest van de wereld vergeten. Het nieuwe bewind werd er een van rechtse signatuur, naar tevredenheid van de V.S.

Meer informatie zie: http://www.ethesis.net/sandinisten/sandinisten.htm

 

 

 

2. De Projecten.

De eerste inzamelingsactie op de Scholengemeenschap Wijchen werd gevolgd door een jaarlijkse Nica-dag. De school organiseerde in die jaren een rommelmarkt, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan onderwijsprojecten in de sloppenwijken van Managua. De studenten die vanuit de medische faculteit Nijmegen werden uitgezonden naar Nicaragua, en die hun stage liepen in "Managua" beheerden het geld en brachten rekening en verantwoording mee terug na de stageperiode van 3 maanden. In 1994 kwamen studenten terug met het verzoek van de Nederlandse Ambassade om samen met hen een kleuterschooltje te bouwen in de wijk “barrio Laureano Mairena”.Zo ontstond er in 1995 een echte stenen school, waar toen zo’n zestig leerlingen kleuteronderwijs konden volgen.  De ouders van de leerlingen, die konden betalen, ondersteunden met een kleine bijdrage het onderwijs. In het daarop volgende jaar vroeg de ambassade of wij het project wilden overnemen. Het simpele ja van onze kant is in de loop van de jaren uitgegroeid tot een redelijk omvangrijk project. In 1998 hebben we de eerste drie klassen van een basisschool kunnen bouwen door de geweldige inzet van onze leerlingen. In 1999, in het kader van het tweede lustrum, zijn wij met vier van onze leerlingen naar Managua gegaan. Onze leerlingen zouden als "ambassadeurs " voor ons project gaan fungeren. Wij hebben met onze leerlingen 21 dagen in de sloppenwijk Laureano Mairena gelogeerd. Daarnaast hebben zij veel reizen gemaakt, o.a. naar het rampgebied Posaltega waar de orkaan Mitch had huisgehouden, Masaya en Corn Islands.  

Vanaf dat jaar is het project enorm gegroeid. Van het geld dat we de afgelopen jaren hebben opgehaald met sponsoracties, bijdragen van het bedrijfsleven en ons adoptieproject ( mensen in Nederland kunnen financieel kinderen uit onze wijk adopteren die wij tijdens onze bezoeken hebben geïnterviewd en gefotografeerd en waarvan de ouders het schoolgeld niet kunnen opbrengen) hebben we veel kunnen doen.  In 2000 is de bovenbouw van de basisschool gerealiseerd en maken zo`n 250 leerlingen gebruik van de school. Hiervan zijn er toen 70 kinderen geadopteerd en zijn we vandaag de dag nog steeds op zoek naar adoptieouders.

In 2003 zijn wij weer, en nu met 5 leerlingen, drie weken in Nicaragua geweest met de zelfde opzet en bedoeling als in 1999. De leerlingen hadden nu opdrachten meegekregen van de vrienden van elektro, de born (bouwopleiding regio Nijmegen) en een gezondheidsopdracht. Een geweldig succes.

Momenteel hebben wij een school die uit drie gebouwen bestaat. In 2001 hebben wij met kerstmis een container naar "onze wijk" gestuurd boordevol schoolmeubilair, school inventaris, vele computers (geschonken door Smit Transformatoeren, Nijmegen) en enkele ziekenhuisbedden.

In de pen zit nog een "polytechnisch centrum " waar werkeloze jongens en mannen kunnen leren lassen, draaien en construeren, leren timmeren en metselen en elektrotechnisch praktijkonderwijs kunnen volgen. Voor de meisjes willen we daar praktijkonderwijs in Zorg & Welzijn aan toevoegen.

Afgelopen jaar hebben we een weeshuis gerealiseerd voor "wegwerpkinderen ". Dit zijn vaak kinderen die door hele jonge prostituees al als baby zijn gedropt. Een oude vrouw van drieenzestig jaar verzorgde deze kinderen al jaren terwijl zij gehuisvest was in een krot van karton, wat planken en enkele golfplaten. Deze actie is mede mogelijk gemaakt door bouwbedrijf van Bergen (De Jonge Groep) uit Beuningen.

Ook beginnen wij aan de bouw van een Casa Communal, een gemeenschapscentrum met daarin opgenomen een medisch centrum waar dagelijks een arts en een verpleegkundige aanwezig zijn. Dit laatste omdat de kindersterfte in onze wijk relatief groot is.

Bij al deze projecten worden wij enorm gesteund en financieel gesponsord door het bedrijfsleven rondom Nijmegen. Zo ook bij het versturen van de container.

Jan Hein Hoftijzer

 

Foto`s:

Boven              kleuterschool, bouw 1995

                       1ste lustrumbezoek, docenten en leerlingen, april / mei 1999

                       nieuwe outfit van het weeshuisje,  bouw in 2004

                       grote aula, bouw 1998

                       omheinen van het schoolterrein in 2000

                       container vol schoolspullen naar Nicaragua, kerstmis 2001

                       uitbreiding schoolgebouwen, 2000

                       bouwval weeshuisje oma Yolanda Perez, 2003

                       boven ook het nieuwe weeshuisje, zie ze stralen! , 2004 (zie foto 3)